دمپر حجمی

ولوم دمپر چیست؟

دمپر حجمی در دو نوع دستی و موتوری به منظور کنترل جریان دبی هوا در داخل کانال های مختلف ساختمانی و صنعتی و نیروگاهی، طراحی و ساخته می شوند. برای کنترل مقدار جریان هوای عبوری در اینگونه دمپرها، از پره های دیسکی و یا چند پره استفاده میشود. به دلیل شکل گرد اینگونه دمپر هوا ، در کانالها و بازشوهای گرد استفاده میشود.

ولوم دمپر کاربرد بیشتری و ملموس تری از بقیه نمونه ها دارد. از ساده ترین آنها دمپر پشت دریچه های کولر که در بیشتر منازل یافت می‌شود و با آن حجم هوای خروجی از کانال کولر تنظیم میشود. دمپر حجمی مانند بالانس دمپر از یک تا چندین تیغه فلزی یا پلاستیکی و چوبی که به آنها پره می گوییم، و در داخل یک قاب بنام فریم قرار گرفته تشکیل شده است.

هر یک از این پره ها بوسیله یک شاخک به یک تسمه سرتاسری وصل شده و با هم در ارتباط هستند. یا اینکه انتهای هر پره یک چرخدنده خورشیدی تخت قرار دارد که از همین طریق به پره بعدی متصل می باشد، به طوری که در هر دو مدل با حرکت یک پره تمامی پره ها به حرکت در خواهند آمد. این حرکت میتواند به صورت موازی (opposit) و یا مخالف هم (۷و۸) (parallel ) باشد.

در دمپرهای حجمی پره ها بوسیله یک محرک که به انتهای یکی از پره ها متصل است حرکت می‌نمایند و از حالت دایم بسته تا حالت کامل باز در ۹۰ درجه قابل تغییر می‌باشند. محرک فوق میتواند دست یک انسان باشد یا یک موتور الکتریکی یا یک جک پنوماتیک یا هیدرولیک که بسته به نیاز کاربر مورد استفاده قرار میگیرند.

همانطور که گفته شد ساده ترین نوع دمپر ها، دمپرهای پشت دریچه هستند اما ولوم دمپرها کاربرد های بسیاری در سیستم تهویه دارند. ما برای تقسیم هوای خروجی از یک هواساز بر سر هر خط کانال هوا برای تنظیم هوای آن نیاز به دمپر داریم تا از عبور بیش از حد هوا از یک خط جلوگیری کنیم.

کاربردهای دمپر حجمی

در سیستمهای پاشش رنگ بدنه خودرو اگر میزان دقیقی از جریان هوا را نداشته باشیم قطعا رنگ آمیزی با مشکل روبه رو خواهد شد. با جریان زیاد با عدم جذب رنگ روی سطح و با کمی جریان هوا با انباشته شدن رنگ روی سطح بدنه در ورودی و خروجی مشعل ها انواع دمپر نقش مهمی در درست کار کردن مشعل با تنظیم هوای ورودی مشعل و خروجی دودکش ایفا می‌نمایند. همین موضوع در خروجی دودکش های شومینه نیز وجود دارد.

گاهی اوقات ما نیاز داریم تا دبی کلی خروجی یک فن بزرگ را کم کنیم این کار با یک اینورتر برای کنترل دور فن قابل انجام است، ولی فراموش نکنیم که هزینه اینورتر مخصوصا برای فنهای بزرگ بسیار بالاست. ولی این کار با نصب یک دمپر حجمی بسیار مقرون به صرفه خواهد بود. این دمپر ها از ابعاد ۱۰×۱۰ سانت تا ابعاد چندین متر در چندین متر توسط بعضی سازندگان از جمله شرکت پخش نیروی سپهر مهار قابل ساخت میباشند.

تنظیم ولوم دمپر

همانطور که در بالا اشاره شد برای تنظیم دمپر حجمی VOLUME DAMPER چندین راه وجود دارد.

 1 – روش دستی: که به وسیله یک اهرم که دسته دمپر نام دارد انجام می‌گیرد و کاربر بسته به نیاز خود دمپر را در هر نقطه که بخواهد ثابت میکنیم. در این حالت میتوان این محصول را یکی از انواع دمپر دستی محسوب کرد که توسط شرکت پخش نیرو سپهر مهار تولید و عرضه میشود.

2 – روش موتوری: برای این کار موتور دمپر های مختلفی وجود دارد که میزان گشتاور آنها بسته به ابعاد دمپر از ۲ نیوتن‌متر تا چند صد نیوتن‌متر موجود میباشد و باز بسته به نیاز کاربر به صورت های فقط خاموش و روشن (ON&OFF) که برای مکانهایی استفاده میشود که یک دمپر فقط به صورت ۱۰۰٪ باز یا ۱۰۰٪ بسته استفاده میشود کاربرد دارد. در این موتورها یک فرمان برای باز شدن نیاز است و یک فرمان برای بسته شدن.

موتور ON&OFF + SPRINGS RETARN موتور خاموش روشن با فنر برگشت که معمولا گران تر از مدل قبلی میباشد، موتوری است که تا زمانی که منبع تغذیه آن وصل باشد موتور کار کرده و دمپر را تا ۱۰۰٪ باز هدایت می‌نماید. به محض قطع منبغ تغذیه موتور با فنر تعبیه شده داخل موتور را به حالت ۱۰۰٪ بسته باز می‌گرداند.این نوع موتور ها برای مکانهایی استفاده میشود که نیاز باشد در صورت قطع جریان برق راه عبور هوا نیز بسته شود. نمونه بارز آنها پشت دیزل ژنراتور های برق است.

در زمانی که دیزل شروع به کار می‌نماید برای عبور جریان هوای سیستم خنک کننده ژنراتور لازم است که هوا از محیط باز به طرف دیزل جریان پیدا کند. بنابراین بر سر راه هوای فوق ولوم دمپر یا دمپر حجمی قرار می‌دهند تا در موقع خاموش بودن دستگاه به بیرون ارتباط نداشته باشد. با روشن شدن دیزل ژنراتور برق در موتور دمپر جریان پیدا کرده موتور تا ۱۰۰٪ باز شدن دمپر کار افتاده، سپس به محض خاموش شدن دیزل و پیرو آن قطع برق فنر برگشت موتور ، دمپر را تا بسته شدن صد درصدی هدایت میکند.

برخی از موتور های on &off دارای یک خروجی فرمان ۴ تا ۲۰ میلی آمپر میباشند که با این فرمانها میتوان در هر نقطه که نیاز باشد دمپر را متوقف نمود و میزان هوای دلخواه را تنظیم کرد. مدلهای موتور دمپر بدون فنر برگشت بطور معمول برای باز و بسته نمودن دمپر ها ۹۰ ثانیه زمان نیاز دارند و موتور دمپرهای دارای فنر برگشت برای باز شدن ۹۰ ثانیه و برای بستن تقریبا ۳۰ ثانیه زمان نیاز دارند. البته موتورهایی نیز وجود دارد که این زمان را تا ۳ ثانیه کاهش میدهند ولی معمولا دارای هزینه های هنگفتی هستند و برای پروژه های خواص استفاده میشوند.

مقوله دمپر موتوری بسیار گسترده است و ما در اینجا بسیار مختصر در مورد موارد پر کاربرد آن توضیح دادیم.

3 – روش پنوماتیک: برخی اوقات برای برخی از کارخانجات صنعتی مثل کارخانجات فولاد سازی به علت وجود شرایط خواص از جکهای پنوماتیک برای کنترل دمپر ها استفاده می‌نمایند. معمولا این دمپر ها به صورت باز یا بسته کار میکنند به این صورت که با تزریق هوای فشرده به جک اهرم که به شفت جک متصل است در یک حرکت باز یا بسته خواهند شد. این نوع محرک بیشتر در دمپرهای با ابعاد بزرگ استفاده میشوند و یکی از دلایل آن قیمت پایینتر نسبت به مدل مشابه برقی آن میباشد. ولوم دمپرها به طور معمول از فلز ساخته شده و در مقیاس خانگی معمولا از ورق ۰/۸ میلیمتر تا ۲ میلیمتر و در مقیاس صنعتی از ورق ۱.۲۵ میلیمتر تا ۳۰ میلیمتر و حتی ضخیم‌تر ساخته میشوند.

البته ساخت دمپر حجمی با ضخامت های بالا به طور معمول مرسوم نیست و در برخی از پروژه های خاص نفتی یا فولادی مورد استفاده قرار میگیرند. شرکت های بسیار معدودی در ایران تجهیزات ساخت این نوع دمپر ها با ضخامت بالا را دارند که شرکت پخش نیروی سپهر مهار یکی از این شرکت هاست.

در همین زمینه پیشنهاد میکنیم محصولات مشابه یعنی دمپر اتوماتیک و دمپر وزنی را نیز بررسی نمایید.

قابلیت های ولوم دمپر

• ساخته شده از جنس ورق گالوانیزه، ورق آلومینیوم و استنلس استیل
• با قابلیت ساخت به صورت تک پره دیسکی و یا چند پره
• با قابلیت ساخت از ورق با ضخامتهای مختلف
• با قابلیت ساخت در دو شکل دستی و موتوری